Soms kan een korte ontmoeting je blik voor de rest van de dag veranderen. Zo zag ik onlangs in hoe mijn reactie op een gebeurtenis de gebeurtenis zelf erger maakte – terwijl dat helemaal niet nodig is. Ik besloot eens te kijken naar tips om uit je automatische reacties te blijven en zo de dingen niet onnodig moeilijk te maken.
Voor mijn werkdag begon liep ik een rondje door mijn wijk. Het begon te regenen. Voordat ik het wist, verzuchtte ik vanuit diepe weerzin ‘Blegh’, terwijl ik de capuchon van m’n jas op deed en nog wat dieper in m’n winterjas dook. Gelijk chagrijnig.
Terwijl dit gebeurde, renden er een paar kinderen langs mij. In plaats van mijn chagrijn, waren zij heel blij. Ze staken hun tongen uit en probeerden daarmee zoveel mogelijk regendruppels op te vangen. Zo’n contrast met mijn reactie. In plaats van chagrijnig te worden, maakten zij er een leuk spelletje van.
Nu ben ik niet direct achter ze aangerend met m’n tong uit m’n mond, daar ben ik toch wat te zelfbewust voor. Maar het zette me wel aan het denken. Hoe vaak maakt je eigen reactie een situatie onnodig moeilijker of vervelender? Ik besloot eens wat vaker m’n tong uit te steken wanneer ik een chagrijnige reactie op voel komen.
Helaas gaat zo’n reactie vaak volledig automatisch en ben je voor je het doorhebt al chagrijnig, nog voordat je je tong uit kunt steken. Tijdens yoga- en meditatieopleidingen heb ik wel oefeningen geleerd om je hier bewuster van te worden. Hierbij een aantal tips:
Oefen in herkenning
Automatische patronen te herkennen, vraagt oefening. Probeer daarom laagdrempelig te oefenen, om zo je vermogen om deze patronen te herkennen te vergroten. Kies bij voorkeur een laagdrempelig oefenmoment, zoals een werkoverleg waar geen onderwerpen op de agenda staan die bij jou een emotionele reactie oproepen. Of een gesprekje met een buurvrouw op straat of met je partner.
Het enige wat je doet is de intentie zetten om opmerkzaam te zijn tijdens het gesprek. En achteraf ga je voor jezelf na of je automatische patronen herkende. Bijvoorbeeld direct in de verdediging schieten wanneer iemand je een vraag stelt over je werk. Of innerlijk denken ‘wat een gezever’, maar dat niet uitspreken. Of direct je hulp aanbieden op je werk, terwijl je daar eigenlijk geen tijd voor hebt.
Vragen die je jezelf achteraf kunt stellen zijn:
‘Als ik dit over kon doen, wat zou ik dan anders doen?’, of ‘Wat had ik eigenlijk willen zeggen of doen?’. Pas wanneer je dit een tijdje oefent, merk je je reacties op. Zodra je ze opmerkt, zijn ze niet meer volledig automatisch. Je hebt zo de keuze om anders te reageren.
Lach er om
Wanneer je doorhebt dat je ergens chagrijnig van wordt of ergens enorm tegen opziet. Probeer dan eens deze krachtige oefening uit de lachyoga: lach erom. Kies een activiteit waar je tegen opziet. Het makkelijkst is een huishoudelijk klusje te kiezen waar je geen zin in hebt, zoals stofzuigen of de was op hangen.
Nu ga je deze activiteit doen, maar doe je het alsof het werkelijk het allerleukste is wat je ooit hebt gedaan. En lach er hardop bij.
Dit voelt waarschijnlijk heel onnatuurlijk en ongemakkelijk – dat is het ook. Maar je brein kent het verschil niet tussen echt en nep. Op deze manier help je de gewoonte-reactie in je lichaam overschrijven door een andere. Namelijk ‘dit is het allerleukste wat ik ooit heb gedaan’ in plaats van ‘dit is strontvervelend’.
De volgende keer dat je dezelfde activiteit doet, herinner je je hoe je de vorige keer als een idioot om jezelf stond te lachen – alleen dat bezorgt je vast al een glimlach op je gezicht. En als je dit vaker doet, merk je dat de negatieve lading die een activiteit heeft wat verzacht.
Het is niet waarschijnlijk dat je direct een enorme fan wordt van de activiteit waar je eerst zo tegenop zag, verwacht dat ook niet. Maar het zal je verbazen hoeveel leuker je iets voor jezelf kunt maken. Probeer het eens uit!
Zelfcompassie
Automatische reacties doorbreken kost tijd. Je hebt waarschijnlijk decennia gedaan over het opbouwen van deze reacties. Verwacht niet dat je ze, als je ze eenmaal hebt herkend en doorzien, direct kwijt bent.
Wanneer je je gedrag wilt veranderen is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen. Hoe minder energie, rust en tijd je hebt, hoe eerder je zult vervallen in automatische patronen.
Veel compassie voor jezelf hebben, helpt je enorm om geduldig opnieuw aan gedragsverandering te werken. Of te accepteren dat het daar nu niet het moment voor is. Ook dat is een bewuste keuze.
En tot slot – neem het allemaal niet te serieus en probeer er een beetje plezier aan te beleven. En steek je tong eens wat vaker uit.
Lees meer:
Lees ook:
Deze pagina bevat affiliatielinks. Wanneer je via deze links iets bestelt ontvang ik een commissie. Dit kost jou niets extra en je helpt mij dit blog te maken. - Bedankt!
Comments